ΣΗΜΕΡΙΝΑ ΗΘΗ ΚΑΙ ΕΘΙΜΑ ΑΠΟ ΤΗΝ ΜΙΝΩΙΚΗ ΚΡΗΤΗ

ΣΗΜΕΡΙΝΑ ΗΘΗ ΚΑΙ ΕΘΙΜΑ ΑΠΟ ΤΗΝ ΜΙΝΩΙΚΗ ΚΡΗΤΗ

«ΤΡΙΚΟΥΒΕΡΤΟ ΓΛΕΝΤΙ» ΚΑΙ ΠΟΛΥ ΚΡΑΣΙ , ΣΕ ΓΑΜΟ ΣΤΗΝ ΚΝΩΣΟ, ΠΡΙΝ 3.500 ΧΡΟΝΙΑ .
=========================================================
Στην προθήκη 87 του Μουσείου Ηρακλείου Κρήτης, με αριθ. 530, βρίσκεται χρυσό ενεπίγραφο δακτυλίδι. Το δακτυλίδι προέρχεται από παλαιές ανασκαφές της Αγγλικής Αρχαιολογικής Σχολής, στους Μινωικούς τάφους του Μαύρου Σπήλιου Κνωσού και συγκεκριμένα από τον ταφικό θάλαμο Ε, του τάφου ΙΧ, που ανήκε σε επιφανή οικογένεια, όπως δείχνουν και άλλα πολύτιμα ευρήματα και κυρίως μια ενεπίγραφη περόνη. Οι ανασκαφές έγιναν το 1926-1927, και όπως μου είπε το Μάιο 1996 ο συνταξιούχος εργάτης ανασκαφών Γεωργ. Αντ. Βασιλάκης ετών 88, ο οποίος δούλεψε σ' αυτές, θυμάται ότι η ανασκαφή του συγκεκριμένου τάφου έγινε υπό την επίβλεψη του αρχαιολόγου Mackenzie, ο οποίος ήταν βοηθός του Evans και ότι στο βάθος του διαδρόμου (του τάφου) βρέθηκε από τον αρχιεργάτη Μιλιαρά Ιωάννη, το μοναδικό ενεπίγραφο χρυσό δακτυλίδι.
Ο οικογενειακός αυτός τάφος δεν υπάρχει πια, διότι κατάρρευσε η οροφή του, επειδή το έδαφος δεν ήταν βραχώδες. Οι Άγγλοι είχαν αρχίσει στο μέρος αυτό τις ανασκαφές μετά την πληροφορία που τους έδωσε ο Εμμ. Ακουμιανάκης, ότι στον αγρό του, στις πλαγιές του Αϊλιά, άρκαλοι είχαν βγάλει όστρακα σκάβοντας. (άρκαλος= ο ασβός στην Κρήτη)
Η δημοσίευση του υλικού που βρέθηκε στον τάφο δεν έγινε από τον Evans, αλλά από το διάδοχο του John Forsdyke, στον τέταρτο τόμο του Recueil des inscriptions en lineaire A, με τα διακριτικά KN Zf 13.
Η μοναδικότητα του δακτυλιδιού οφείλεται στο ότι στην σφενδόνη του ήταν γραμμένη σπειροειδής επιγραφή καλλιγραφικής Γραμμικής Α. Τα γράμματα είναι όμοια με αυτά της επιγραφής του κυπέλλου του Ατρέα από την Κνωσό που βρέθηκε μαζί με ένα άλλο στην οικία των μονολιθικών στύλων, πιθανόν πεσμένα από υπάρχοντα όροφο, προέκταση του ιερού που βρισκόταν νότια των διαμερισμάτων της βασίλισσας (κύπελλο του Ατρέα, ονομάζω μια από τις δύο κούπες που βρέθηκαν στην Κνωσό με επιγραφές μοναδικής καλλιγραφικής Γραμμικής, γραμμένες στο εσωτερικό τους με μελάνι σουπιάς, και έχουν εκφράσει πολλοί, αυθαίρετα την γνώμη, ότι είναι μαγικές ρήσεις. Την ονομασία δίνω επειδή γράφει «από το Ατρέα στον Διόνυσο τον γιο του Δία...........»).
Το δακτυλίδι έχει εσωτερική διάμετρο μόλις 13 χιλιοστά, ασφαλώς πολύ μικρό για να φορεθεί στο δάκτυλο της ιδιοκτήτριας .
Η επιγραφή του δακτυλιδιού διαβάζεται από μέσα προς τα έξω όπως στον δίσκο της Φαιστού του οποίου το κείμενο Ελληνικής Κρητικής διαλέκτου και της δια τεχνάσματος αποτυπωμένης Ελληνικής Κρητικής γραφής, τύπου Κωδίκων Γόρτυνας, διάβασα πριν τέσσερα χρόνια. Την φορά ανάγνωσης του κειμένου στο δίσκο μας πληροφορεί και η πινακίδα Γραμμικής Α, που βρέθηκε μαζί μ' αυτόν. Θα επαναλάβω εδώ ότι η Γραμμική Α δημιουργήθηκε από την Ελληνική Κρητική διάλεκτο και χρησιμοποιούνταν παράλληλα με τα <<Ιερογλυφικά>> της Κρητικής Ελληνικής Διαλέκτου, μέχρι και τους Ελληνιστικούς χρόνους για να αποτυπώνουν αυτά που ήθελαν να γράψουν, οι σε παγκόσμιο επίπεδο, μοναδικοί λεξιπλάστες Κρητικοί.
Το κείμενο της Γραμμικής Α του δακτυλιδιού, είναι αυτό που ακολουθεί:
ku o-a-ra re-te-i me-ta-ja pa-du-pi ti-na ne-jo-re-a.

Η μετάφραση είναι : Μεγάλος γάμος με το ταίρι μου, με πάνδουρους και το κρασοβάρελο γεμάτο κρασί που έρεε.

Έχομε, απ' ότι βλέπομε εδώ, αναμνηστικό δακτυλίδι για γάμο σε σπίτι πλούσιας οικογένειας
ΛΕΞΕΙΣ
που και ιων.τ. κου και αιόλ.τ. ποι (αόρ.εγκλιτ.επίρρ.) = σε κάποιο βαθμό. 2.(συχνά προστίθεται σε προεισαγωγικά μόρια ή επιτάσσεται σε λέξεις προκειμένου να περιορίσει ή να τροποποιήσει κάποια έκφραση) κατά κάποιον τρόπο, πιθανώς, ίσως. 3.κάπου, σε κάποιο τόπο.
όαρ, όαρρος,η. 1.η γυναίκα ως σύντροφος, η σύζυγος 2.(κατά τον Ησύχ.) <<όαρας. γάμους, οι δε γυναίκας>>.
ρέθος,το. 1.το πρόσωπο 2. το σώμα.
μεταϊζω. κάθομαι μαζί με κάποιον ή κοντά σε κάποιον.
Πάνδουρος = αρχαιότατο λαϊκό νυσσόμενο έγχορδο μουσικό όργανο, αποτελούμενο από τρεις χορδές ή από τρία ζεύγη χορδών, είδος λαούτου με μακρύ βραχίονα, αλλ. τρίχορδο ή μπαντούρα και πανδούρα.
Τίνα,η. = βυτίο οίνου
νέω = (η μτχ.παθ.παρακμ.) ο υπερβολικά γεμάτος, ο παραγεμισμένος.
ρέω = αναβλύζω, ξεχύνομαι. (για στέγη ή αγγείο) στάζω, τρέχω.