ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΚΟ ΕΥΡΗΜΑ ΚΟΝΤΑ ΣΤΟ ΛΙΜΑΝΙ ΤΩΝ ΧΑΝΙΩΝ

ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΚΟ ΕΥΡΗΜΑ ΚΟΝΤΑ ΣΤΟ ΛΙΜΑΝΙ ΤΩΝ ΧΑΝΙΩΝ
Σημάδια ανθρωποθυσίας
Της Μαίρης Αδαμοπούλου


Ίχνη ανθρωποθυσίας εντόπισαν οι αρχαιολόγοι στο Καστέλλι Χανίωντην αρχαία Κυδωνίαστην αυλή του τρίτου ανακτορικού κέντρου της Κρήτης μετά την Κνωσό και τη Φαιστό
Εύρημα-έκπληξη κρύβεται δίπλα στα τείχη των Χανίων στην Κρήτη. Ανάμεσα στα δεκάδες οστά ζώων- θυσία στους θεούς- οι αρχαιολόγοι εντόπισαν τα οστά μιας νεαρής γυναίκας. Και οι υποψίες για ανθρωποθυσίες στην Κρήτη του 14ου αι. π.Χ. αρχίζουν να φουντώνουν.

Το κουβάρι άρχισε να ξετυλίγεται όταν η αρχαιολογική σκαπάνη άρχισε να ερευνά την αυλή του ανακτορικού κέντρου της Κυδωνίας, που έχει εντοπιστεί στο Καστέλλι Χανίων και χρονολογείται στον 14ο-13ο αι. π.Χ.-την εποχή που οι Μυκηναίοι είχαν εγκατασταθεί στη μινωική Κρήτη. Μια σειρά από πέτρες, προσεκτικά τοποθετημένες- και όχι τυχαία πεσμένες- κρατούσαν εδώ και 35 αιώνες το μυστικό. Και μετά τις πρώτες πέτρες που έκρυβαν ανάμεσά τους τα οστά αιγοπροβάτων, χοίρων και βοοειδών, άρχισαν να εντοπίζουν ανάμεσά τους τα πρώτα ανθρώπινα οστά.

Συνολικά στο φως ήρθαν δώδεκα οστά από διαφορετικά μέρη του σώματος (κρανίο, χέρι, πόδι, πλευρά κ.ά.) που δεν είχαν ίχνη φωτιάς και προέρχονται όλα από την ίδια νεαρή γυναίκα. Βρισκόμαστε λοιπόν ενώπιον μιας ανθρωποθυσίας; «Δεν μπορούμε να το αποκλείσουμε, αλλά διατηρούμε επιφυλάξεις καθώς η έρευνα βρίσκεται σε εξέλιξη», λέει στα «ΝΕΑ» η ανασκαφέας του χώρου και γενική διευθύντρια αρχαιοτήτων του υπουργείου Πολιτισμού και Τουρισμού Μαρία Ανδρεαδάκη-Βλαζάκη.

Την άποψη ότι πίσω από τα οστά ανθρώπου και ζώων βρίσκεται κάποια τελετουργία έρχεται να ενισχύσει η αποκάλυψη μιας κατασκευής που είχε καταρρεύσει ακριβώς δίπλα στις πέτρες με τα οστά: μια μάζα από καμένες πλίνθους και μια ξύλινη κατασκευή, όπου βρέθηκε πλήθος απανθρακωμένων σπόρων δημητριακών, ελαιών, οσπρίων και σύκων.

Για ποιον λόγο όμως να θυσιάσουν μια νεαρή γυναίκα; «Για να γλιτώσουν από μια επικείμενη μεγάλη καταστροφή», εκτιμά η κ. Βλαζάκη, δεδομένου ότι ακόμη και στον μύθο αναφέρονται ανθρωποθυσίες μπροστά σε μια δύσκολη κατάσταση, όπως εχθρικές επιδρομές ή λοιμούς- συνέβη με την Ιφιγένεια και την αναχώρηση του στρατού για την Τροία.

Στην τεράστια αυλή που βρίσκεται κοντά στη δυτική είσοδο του ανακτορικού κέντρου με το προσεγμένο δάπεδο (είναι καλυμμένο με κονίαμα πάχους 5 εκ.) όμως δεν βρέθηκαν μόνο τα ίχνη ανθρωποθυσίας που μαρτυρούν τον τελετουργικό χαρακτήρα του χώρου. Από τα κορυφαία ευρήματα είναι και ένας βωμός «ντυμένος» με πλούσια πολύχρωμη τοιχογραφία (έχουν σωθεί ίχνη από κυματοειδείς κόκκινες, μπλε και λευκές γραμμές) μπροστά στον οποίο ήταν πεσμένα όχι μόνο αγγεία του φημισμένου τοπικού εργαστηρίου, αλλά και πέντε ζεύγη κεράτων από αίγαγρους, που πιθανόν να σφαγιάστηκαν στον βωμό. Την ιδιαίτερη σημασία του χώρου ενισχύουν επίσης οι μάζες καμένων πλίνθων και η βάση ενός κίονα που μαρτυρούν την ύπαρξη ενός σημαντικού οικοδομήματος.

Tην ανασκαφική ομάδα εκτός από τη δρα Μαρία Βλαζάκη αποτελούν η αρχαιολόγος Ευτυχία Πρωτοπαπαδάκη, η ανθρωπολόγος δρα Τίνα ΜακΤζόρτζ, η αρχαιοβοτανολόγος δρ Ανάγια Σαρπάκη και η ζωοαρχαιολόγος δρ Δήμητρα Μυλωνά.